Aile Nedir?
Aile, ortak bir fiziksel ortamı ve duygusal paylaşımı paylaşan kişilerin, temel bağlar üzerinden bir araya geldiği kurumsal yapılardır. Ancak çoğu zaman bu tanımından daha çok niteliği içeriğinde barındıran aile kavramı, temel olarak sağlıklı bireyler meydana gelmesini sağlayan en önemli etken olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu bakımdan aile, bireyden başlayarak, insanlığın ve ulusların gelişmesinde oldukça önemli bir yere sahiptir diyebilmekteyiz.
Aile kavramı, değişim gösteren toplum yapısı ve yaşam standartlarına rağmen belli başlı temel fonksiyonlarını korumaktadır. Ailenin temel fonksiyonlarını şu şekilde sıralayabilmekteyiz:
- Aile üyelerinin temel insani duygular tarafından beslenmesi ve doyurulması (sevgi, şefkat vs.)
- Aile kurumu, aile üyelerinin birbirini dinlediği, desteklediği, yakınlık duyduğu ve birbirine güven verdiği terapötik bir ortam oluşturmaktadır.
- Çocuk doğurma, büyütme ve sosyalleştirme açısından, temel oluşumların gerçekleştiği ilişkileri meydana getirmektedir.
- Çocukların yaşama, birer eş ya da ebeveyn gibi çeşitli roller bakımından hazırlanmasını sağlamakta, temel insani rollerin bireyler tarafından öğrenilmesini sağlamaktadır.
Aile kavramının belirtilen bu temel fonksiyonları ve tanımları, bütün aile tipleri bakımından geçerlidir. Bu bakımdan aile kavramını yeniden tanımlayacak olursak, birbirine biyolojik ve psikolojik olarak bağlı nitelikte; duygusal ve ekonomik bağlara sahip, birbirlerini aynı ev ortamının bir üyesi olarak kabul eden kişiler olarak tanımlanabilmektedir.
Aile Tipleri Nelerdir?
Ailelerin farklı yaşam tarzlarına sahip olması, ailesel yapılarını ve yaşam biçimlerini düzenlemelerini beraberinde getirebilmektedir. Aile tiplerinin sağlıklı şekilde değerlendirilmesi, aile danışmanlığının işlevlerini yerine getirebilmesi açısından önemlidir. Bu bakımdan aile tiplerinde farklılaşmalar meydana gelebilmekte, ancak temel aile tipleri sabit kalmaktadır. Temel aile tiplerini şu şekilde sıralayabilmekteyiz:
- Çekirdek aile; temel olarak karı, koca unsurlarıyla meydana gelen aile yapısıdır. İki kişinin yaşamlarını kurumsal nitelikte bir araya getirmesiyle, çekirdek aile kurumu oluşmaktadır. Çocuk unsurunun da bir araya gelmesiyle, anne baba ve çocuktan oluşan çekirdek aile yapısı meydana gelmektedir.
- Tek ebeveynli aileler; çocukların bakımı ve yetiştirilmesinden sorumlu olan, biyolojik ya da biyolojik bağa sahip olmayan tek ebeveynin bulunduğu aile tipleridir.
- Yeniden evlenen aileler; ebeveynlerden birinin ya da her ikisinin, daha önce başlarından bir evlilik geçmiş ve önceki evliliklerinden olan çocukları ile birlikte yeni bir evlilik yapmış olan aile tipleridir.
- Çocuksuz aileler; çocuksuz bir beraberlik sürdürmeyi tercih eden veya çeşitli sebeplerle çocuk sahibi olamayan ailelerin oluşturduğu aile tapılarıdır.
- Geniş aileler; aynı evde yaşayan anne-baba, büyük anne, büyük baba ve çocukları içeren aile yapılarıdır.
Aile Danışmanı Ne Demek?
Aile danışmanı, evli çiftlerin veya aile bireylerinin, ev içinde ortaya çıkabilecek zihinsel veya duygusal sorunlarını aşmalarına yönelik danışmanlık verir.
Aile Danışmanında Olması Gereken Özellikler
- Etkin iletişim becerisi sergilemek,
- Meslek etiğine uygun davranışlar sergilemek,
- Karmaşık problemleri tanımlama ve çözüm sunma becerisi sergilemek,
- Stresli ve duygusal durumlarla baş edebilme yeteneği göstermek,
- İkna becerisi sergilemek,
- Gelişmiş gözlem becerisine sahip olmak ve detaylara dikkat etmek
Aile Danışmanı Ne İş Yapar? Görev ve Sorumlulukları Nelerdir?
Aile danışmanının öncelikli görevi, aile hayatına müdahale eden konuları tartışmak ve incelemek için bütün bir aile ile bir araya gelmektir. Aile danışmanının diğer sorumlulukları şunlardır;
- Terapi oturumlarında hangi konuların ele alınacağını belirlemek için aile üyeleriyle konuşmak,
- Test, görüşme ve gözlem yolu ile aile üyeleri hakkında bilgi toplamak,
- Boşanma, ayrılık, çocuk yetiştirme, ev yönetimi ve finansal zorluklar gibi konularda danışanları bilgilendirmek,
- Danışanları ilaç, psikiyatri ve adli yardım gerektiren durumlarda ilgili uzmana yönlendirmek,
- Aile bireylerini, sorunları yapıcı bir şekilde ele almak için, beceri ve stratejiler geliştirmeye teşvik etmek,
- Faaliyet, ilerleme notları, değerlendirme ve önerileri içeren dosyaları saklamak,
- Bireysel vakaları analiz etmek ve danışmanlık hizmetlerini koordine etmek için diğer danışman ve uzmanlarla görüşmek,
- Çocukların gözaltına alınması veya tutuklanması vakalarında, mahkemelere tavsiyelerde bulunmak üzere; doktor, okul, sosyal hizmet uzmanları, çocuk danışmanları ve kolluk görevlileriyle iletişime geçmek,
- Madde bağımlılığı programlarına katılan mahkumlara aile danışmanlığı ve tedavi hizmetleri sunmak,
- Mahkeme tarafından boşanma ve velayet davalarına karar vermede kullanılmak üzere ebeveynlerin ve çocukların değerlendirmelerini yapmak, gerektiğinde mahkemede ifade vermek.
